Een katana bestaat uit verschillende onderdelen en veel aandachtspunten. De ronding van de " mune " is een van de meest herkenbare aspecten van de algehele vorm van een katana. In deze sectie worden de verschillende soorten munes besproken, wat er te begrijpen valt aan hun vorm en worden anekdotes over munes besproken.
Mune de Katana: definitie
De mune is de achterkant van het lemmet, de kant zonder lemmet. De mune staat ook bekend als de "spike", en het gebruik van de kant zonder lemmet om de tegenstander te raken zonder te snijden, wordt "mune-uchi" genoemd.
Katana's worden tegenwoordig vooral gewaardeerd als "kunstzwaarden", maar werden vroeger ook als wapens gebruikt. Japanse zwaarden worden in essentie gekenmerkt door het feit dat ze niet tweesnijdend zijn, maar slechts één lemmet aan één kant hebben. Hoewel tweesnijdende zwaarden krachtiger lijken, hebben enkelsnijdende zwaarden ook voordelen.
Bijvoorbeeld, met een enkelzijdig mes is er geen risico dat u gewond raakt door het mes dat tegenover u staat tijdens een zwaardgevecht, en door uw hand op de mune te plaatsen, die zich aan de andere kant van het mes bevindt, kunt u met uw gewicht snijden.
"De mune stelen" is een uitdrukking die verwijst naar de constructie waarbij de lagen van de mune extreem dun zijn in vergelijking met de lagen (dikte) van het shinogi-suji-gedeelte van een katana. Dit is een van de kenmerken van de Katana Yamatoden.
Dit type vorm maakt ook deel uit van de zwaardklingvormen "Shobu-zukuri", "Kanmuri-otoshi zukuri" en "Unokubi-zukuri". Het doel is om het lemmet lichter te maken en de sterkte en veerkracht van het materiaal te vergroten, maar ook om het lemmet gemakkelijker door het materiaal te laten snijden.
Soorten mune op katana's
Munes worden over het algemeen ingedeeld in vier typen op basis van de vorm van hun dwarsdoorsnede:
- mitsumune (echte mune)
- marumune (grasmuis)
- kakumune (vierkante mune)
- iorimune (lijn mune)
Deze typen zijn belangrijk bij het bekijken van katana's, omdat de periode waarin ze gemaakt zijn, kan worden afgeleid. We presenteren hier de kenmerken van elk type.
Mitsumune
De mitsumune is een trapeziumvormige mune, zo genoemd vanwege zijn drie zijden, en staat ook bekend als een "shinomune". Vanaf de Heian-periode (794-1185) werd het, naast het hermitagezwaard, het belangrijkste type zwaard en werd het gedurende de Koto- en Shintō-periode gemaakt. Het wordt vaak aangetroffen op zwaarden en dolken van de Yamashiro-den en Soshu-den.
Marumune
Het is een kam met een halfcirkelvormige doorsnede en wordt vaak aangetroffen op zwaarden uit de regio's Kyushu en Hokuriku.
Kakumune
Kakumune, ook bekend als Hiramune, is een platte mune zonder ribbels aan de bovenkant.
Het is de oudste vorm van mune en komt veel voor in Kamiko-zwaarden.
Iorimune
De iorimune, ook wel gyou no mune genoemd, wordt vaak op grote zwaarden aangetroffen en is zo gevormd dat de bovenkant van de mune een scherpe hoek vormt.
De hoogte van de heuvel wordt "hermitage" genoemd. Een steil aflopende heuvel wordt een "hoge hermitage" genoemd, terwijl een lage, aflopende heuvel een "lage hermitage" wordt genoemd.
Hoe dik zijn de lagen van de heuvel?
De dikte van een katana, verticaal geplaatst en gezien vanaf de heuvel, d.w.z. de dikte van de heuvel, wordt "superpositie" genoemd. Als de dikte wordt gemeten met mune, heet het mune-zukuri, en als het wordt gemeten met shinogi, heet het shinogi-june. Shinogi verwijst naar de hoge, bergachtige richels aan de zijkant van het zwaard (tussen het zwaard en de mune) die voorkomen op een zwaard met een shinogi-zukuri-structuur.
Er wordt gezegd dat de shinogi is ontworpen om het lemmet dunner te maken voor een betere scherpte en om de impact verder te verminderen. De shinogi loopt van yokote-suji tot mune-machi in het midden van het lemmet en wordt shinogi-suji genoemd, terwijl het oppervlak tussen shinogi-suji en mune shinogi-ji wordt genoemd. Bovendien wordt de term "shinogi-sharu" zelfs vandaag de dag nog gebruikt om een heftig gevecht te beschrijven, en is afgeleid van de shinogi van een zwaard. Het voordeel van katana's met een dunne laag is dat ze scherp zijn, maar het nadeel is dat ze gemakkelijk buigen.
Hoe controleer je de dikte van de bekleding?
Om de dikte van de overlapping te controleren, houdt u de katana rechtop met de mune naar u toe gericht en kijkt u hoe de randen aan de linker- en rechterkant van de mune uitsteken.
Het verschil tussen de dikte van de hoes en de breedte van het lichaam
De breedte van het lemmet wordt meestal bepaald aan de punt van het lemmet. Als de mune niet in de breedte van het lemmet is opgenomen, riskeert men een katana te maken die niet in de schede past.
Yamatoden katana's hebben niet alleen een hoge Shinogi, maar ook een brede lichaamsbreedte. Katana's van de Soshu- en Bizen-stijlen hebben daarentegen een relatief lage Shinogi en een brede lichaamsbreedte.
De breedte en de gelaagdheid van het handvat worden respectievelijk motohaba en motokasane genoemd, terwijl de breedte en de gelaagdheid van de punt sakihaba en sakikasane worden genoemd. De overlapping is meestal ongeveer 7 mm aan de basis en 5 mm aan de punt.
De relatie tussen breedte en overlapping verandert in de loop van de tijd.
Tijdens de Kamakura -periode (1192-1333) en de Nanbokucho-periode (1392-1333) begon het verschil tussen de breedte van de punt en de oorspronkelijke breedte af te nemen. Bij het bekijken van de breedteveranderingen is het ook belangrijk om aandacht te besteden aan de relatie met de gelaagdheid van het zwaard om een gedetailleerder beeld te krijgen van de periode waarin het werd vervaardigd.
De balans tussen de vorm van de mune en de dikte van de lagen etc., verandert de schoonheid en het gevoel van de katana.
Daarom heeft de balans tussen de hoogte van de "Shinogi", de breedte van het lichaam, de vorm van de "Mune" en de dikte van de lagen niet alleen grote invloed op de algehele indruk en schoonheid van de katana, maar ook op hoe de katana aanvoelt wanneer deze daadwerkelijk wordt gebruikt.
Bestond de praktijk van "Mune-uchi" echt?
Met "Mune-uchi" wordt het slaan met de achterkant van het katana bedoeld, waar het mes niet aanwezig is, om een tegenstander uit te schakelen zonder hem met de katana te doden.
In historische drama's en televisiekomedies krijgt een vechter, wanneer hij denkt dat hij zijn vijand heeft verslagen, te horen: "Maak je geen zorgen, het is een Mune-uchi. Je zult niet sterven!" en versla je tegenstander zonder hem te doden.
Mune-uchi verwijst hier naar een techniek waarbij, na het trekken van de katana, het lemmet van de katana omhoog wordt gedraaid en de ketting wordt omgedraaid om te voorkomen dat de vijand breekt of dodelijk verwondt, en het lemmet naar beneden wordt gezwaaid met de mune-zijde naar beneden.
Er zijn maar weinig gevallen van Mune-uchi daadwerkelijk gebruikt.
Deze Mune-uchi is echter in de praktijk niet mogelijk, en samoerai trekken hun katana's niet als ze hun vijanden willen raken zonder ze te doden. Sterker nog, als een samoerai een zwaard gebruikte, betekende dit altijd dat hij de vijand zou doden en het gevecht zou beëindigen.
Oorspronkelijk waren katana's niet bedoeld om met de punt op te slaan. Sommige mensen dachten dat als je met de punt op een hard voorwerp sloeg, het lemmet zou kunnen breken en dat het niet nodig was om in de eerste plaats op de punt te slaan.
De "mune-uchi" is niet veilig
Als u het mes omdraait en de punt op uw tegenstander richt, bestaat de kans dat hij doorheeft dat u hem niet wilt doden en u in de tegenovergestelde richting snijdt.
Een ander aspect is dat het mes in de tegenovergestelde richting van normaal wordt vastgehouden, waardoor het zwaartepunt verschuift en het lastiger te gebruiken is.
In het historische drama wordt de katana getrokken en het lemmet ondersteboven gehouden en op de punt geslagen, zodat de toeschouwer duidelijk kan zien dat het een Mune-uchi is. Oorspronkelijk was de juiste manier echter om "het lemmet om te draaien vlak voordat het het lichaam van de tegenstander bereikt, in een poging hem op een normale manier te snijden". Met andere woorden, het doel van de Mune-uchi is niet om daadwerkelijk te slaan, maar om de tegenstander te laten denken dat hij is gesneden en hem het bewustzijn te laten verliezen.
Omdat de katana echter vrij zwaar is, bestaat het risico dat er daadwerkelijk een klap wordt uitgedeeld, wat kan leiden tot een gebroken bot of, in het ergste geval, dodelijk letsel, afhankelijk van de toegepaste kracht. Dit wijkt af van de ware bedoeling van Mune-uchi, wat het eigenlijk zou moeten zijn. Er zijn dan ook weinig voorbeelden van Mune-uchi-gebruik, en zelfs als dat wel zo zou zijn, zou het niet veilig zijn.
