De hamon verschijnt als een melkachtig spoor dat de rand van het lemmet volgt. Het is het resultaat van de warmtebehandeling (temperen) om de snijkant van de katana te harden.
De HAMON tekent een min of meer regelmatige lijn. Elke lijn heeft een naam en kan soms typerend zijn voor een school of zelfs een smid.
De meest voorkomende HAMON is recht, maar er bestaan vele vormen.
Blussen
Dit is een essentiële stap die het verschil maakt tussen een goed zwaard en een zwaard van mindere kwaliteit.
Deze stap bestaat uit het onderdompelen van een op hoge temperatuur gebracht metaal in een koud bad. Hierdoor blijft de gewijzigde moleculaire structuur, die is ontstaan bij verhitting, bij kamertemperatuur behouden en wordt de hardheid van het staal vergroot.
Voor dit doel ontwikkelden Japanse smeden het concept van gedeeltelijke harding, een techniek die westerlingen, op enkele uitzonderingen na, pas laat en nooit zo goed onder de knie kregen. Het concept is eenvoudig: door een deel van het lemmet te bedekken met een mengsel van vuurvaste klei, houtskoolpoeder, silica en andere elementen die elke smid geheim houdt , worden de achterkant en zijkanten van het lemmet geïsoleerd van de kou (d.w.z. de delen van het lemmet waarvan de soepelheid behouden moet blijven).
Wanneer het lemmet in water wordt geweekt, koelt alleen de snede snel genoeg af, waardoor er hard staal ontstaat. Hierdoor krijgt de snede van het wapen een extreme hardheid en blijft de snede goed bestand tegen schokken.
Deze selectieve verharding vormt ook de hamonlijn, waarvan de vormen kenmerkend zijn voor scholen en smeden: het minst beschermde deel koelt snel af (waardoor het harder wordt), terwijl het meer beschermde deel langzamer afkoelt (waardoor het zijn flexibiliteit behoudt). Het contactpunt tussen de twee delen ondergaat vervolgens een thermische schok, waardoor het austeniet zijn solide, glanzende structuur aanneemt, bekend als martensiet.
De verbranding en geschiedenis van Katana-bladen.
In het patroon van het blad verwijst "yaki-kara" naar het gebied dat het dichtst bij de mune ligt (de andere kant van het blad), wat de bovenkant van het patroon is. "yaki-no-tani" verwijst naar het gebied dat het dichtst bij het blad ligt, wat de onderkant van het patroon is. "koshi" verwijst naar de helling van de top naar de vallei.
Het brandende lemmet van een Japans zwaard begint aan de onderkant van de ha-machi. Het gebied 1 of 2 cm vanaf de onderkant van de ha-machi wordt yakidashi genoemd, wat de kenmerken van de periode en de school weergeeft.
- Van de Heian-periode tot de vroege Kamakura-periode
onverbrand (bv. aardewerk)
- Midden-Kamakura-periode (1185-1333 n.Chr.)
Koshiba (lemmet op heuphoogte)
- Uit de periode van het nieuwe zwaard
Kyo-yakidashi, Osaka-yakidashi, Edo-yakidashi
Soorten Hamon
Er bestaan veel verschillende soorten Hamon met verschillende vormen, maar de hoofdvormen zijn de rechte Hamonlijnen of de golvende Hamonlijnen.
Hier zijn enkele patronen die bestaan
Suguha
Deze Hamon loopt in een rechte lijn parallel aan de rand van het zwaard. Dit type Hamon is zeer oud en is aanwezig op de oudste katana's ; het is de meest klassieke vorm gebleven. Er bestaan variaties op deze Hamon omdat hij zeer gewaardeerd en gebruikt werd door vele smeden, zoals de Hiro-Suguha, Chu-Suguha of Hoso-Suguha.
Notaris
Licht golvende Hamon
Gunome
De Gunome vertegenwoordigt een reeks halve cirkels die verwijzen naar de stenen die gebruikt worden in het traditionele spel GO, gezien vanaf de zijkant. De naam van deze hamon is dan ook direct geïnspireerd op het spel GO. In de Kamakura-periode werden vervolgens verschillende hamon gebaseerd op Gunome geproduceerd, zoals Gunome Choji, Gunome Kataochi en Gunome Kaku.
Midare
Notaris
Deze hamon lijkt op een lichtgolf van water. Deze hamon verscheen aan het einde van de Kamakura-periode. De grondlegger van deze hamon was de beroemde Masamune. Deze hamon werd een van de populairste en beïnvloedde vele smeden, vooral op Okinawa.
Ko-Midare
Ko-Midare Hamon is een hamon met kleine, onregelmatige en zeer ingewikkelde patronen. Deze Hamon-lijn werd vaak afgebeeld op zwaarden die aan het einde van de Heian-periode werden gesmeed. Het is bedoeld om zich te onderscheiden van de traditionele Hamon met weinig vormen.
Echte vs. neppe Hamon
De hardingslijn is, zoals de naam al aangeeft, het resultaat van het hardingsproces (gedifferentieerde warmtebehandeling) waarbij het staal na verhitting en afkoeling in water of olie hard wordt.
Een lemmet kan gehard worden, maar zonder dat de hardingslijn zichtbaar wordt. De hardingslijn komt pas tevoorschijn bij het polijsten van het lemmet.
Bij katana's van zeer lage kwaliteit (niet-geharde lemmeten) wordt het lemmet over een slijpschijf gehaald, waardoor er een valse hardingslijn ontstaat.
Bij andere niet-geharde katana's kan door het gebruik van zuur een vals hamon worden getrokken.
Bij middelgrote modellen (niet-gedifferentieerd geharde lemmeten) wordt ook zuur gebruikt om een temperlijn zichtbaar te maken.
Bij duurdere modellen (met klei gedifferentieerd geharde lemmeten) is het door handmatig polijsten dat de hardingslijn zichtbaar wordt.
Meer informatie over de Katana en de bijbehorende nomenclatuur vindt u in onze Katana-gids .